Hij uit Veghel en hij uit Zaandam
Column Koen Hazewinkel (FoodPersonality - oktober 2019)
Hij uit Veghel speelt met raceautootjes en hij uit Zaandam kan niet koken! Overigens, zij uit Zaandam is heel druk met baan en huishouden, zij uit Veghel trouwens ook, maar die mannen uit Zaandam en Veghel voegen weinig toe. Aldus de reclamecampagnes van Neêrlands grootste supermarktadverteerders. Jumbo zette bij mijn weten als eerste de Nederlandse man neer als een huishoudelijke luiaard en onbenul. Recentelijk kwam Albert Heijn daarbij.
Het zal u niet ontgaan zijn, de nieuwe campagne van ’s lands grootste kruidenier heeft veel stof doen opwaaien. Overigens, die van de directe concurrent indertijd veel minder. Boos stof. Zo waren er op sociale media oordelen als ‘droevig’ en ‘schandelijk’. Ene Alie de Vries maakte het wel heel bont. Zij noemde de nieuwe AH-commercial met Ilse in de hoofdrol zelfs: ‘schadelijk’. Is al die verongelijkte woede nu terecht?
Doen Albert Heijn en Jumbo de emancipatiebeweging onrecht aan? Of hebben we hier te maken met een ‘licht reclamische’, maar wel faire afschildering van de werkelijkheid? Hebben de makers van die korte filmpjes die ’s avonds het reclameblok domineren, gelijk? Draagt de man anno 2019 nog steeds beperkt bij aan het huishouden? Zijn wij inderdaad nog steeds die ‘op de bank hangende, huishoudelijke nietsnutten’, die gewoon toekijken hoe onze partner druk is met kinderen, eten, schoolreisjes, huis opruimen, hockeyclubs, voetbalverenigingen en ga zo nog maar even door? En zijn die filmpjes
daarmee eigenlijk kleine docu-drama’s van de beperkte invloed van de emancipatiebeweging?
Wat onderzoek verschaft helderheid. Zo blijkt uit de meest recente Emancipatiemonitor van het Sociaal-Cultureel Planbureau dat de economische positie van de vrouw sinds 2015 sterk is verbeterd. Verder valt in de monitor op dat vrouwen voor het eerst hoger opgeleid zijn dan mannen, dat het verschil in uurloon tussen vrouwen en mannen iets kleiner geworden is en het aantal vrouwen in de top van bedrijfsleven, wetenschap en overheid toeneemt. ‘So far, so good’, zou je zeggen.
Aan de andere kant laat onderzoek ook zien dat de verdeling van huishoudelijke taken tussen vrouwen en mannen nog steeds scheef is. Ik citeer het NRC: “Vrouwen doen minder aan het huishouden, maar mannen niet meer. Nog altijd besteden vrouwen veel meer tijd aan zorgtaken: 9 uur per week meer dan mannen. Wel is het verschil kleiner geworden. In 2006 was het nog 11 uur. Die daling komt vooral doordat vrouwen 1 uur en 36 minuten minder tijd aan zorgtaken zijn gaan besteden. Vrouwen zijn minder tijd aan het huishouden kwijt dan tien jaar geleden, maar mannen zijn niet meer gaan doen.” Daar schrik je dan toch wel een beetje van.
Negentig jaar na het overlijden van Aletta Jacobs, de grondlegster van het emancipatoire gedachtegoed in Nederland, is het met de emancipatie van de vrouw, maar bovenal ook die van de man, droevig gesteld. Je zou het in de moderne, democratische, welvarende Nederlandse samenleving eigenlijk anders verwachten. Kennelijk zijn we enorme gewoontedieren, die maar moeilijk van gevestigde patronen afscheid nemen. Jammer dat ze toch gelijk blijken te hebben, die hippe reclamecreatieven met hun rolbevestigende filmpjes.