De uitdagingen om het klimaat en de natuur te ontlasten, worden met het jaar groter. En met een wereldbevolking die nog groeit van zo’n 8 miljard mensen nu naar zo’n 10 tot 11 miljard mensen in 2050, is het meteen duidelijk dat de grootste uitdaging nog voor ons ligt. We kunnen natuurlijk wijzen naar andere ‘vervuilende’ branches (luchtvaart, oliemaatschappijen) en andere vervuilende’ landen (China, VS, Rusland), maar feit is dat we ook zelf hard aan de slag moeten in Nederland, ook als we beseffen dat wij slechts een druppel op een gloeiende plaat zijn.
Overigens is onze sterke voedingsmiddelensector wel iets meer dan een druppel, want met onze expertise, landbouwtechnologie, sterke voedselverwerkende bedrijven en levensmiddelenproducenten en de internationale positie van een food retailer als Ahold Delhaize kunnen wij een voortrekkersrol vervullen. Want als de Nederlandse foodsector erin slaagt om qua klimaat en natuur op ‘net zero’-niveau te kunnen produceren, dan kan het buitenland dit op termijn ook.

Vanuit hun sleutelpositie in de foodketen is er een essentiële rol weggelegd voor de supermarkt- en foodservicebedrijven. De reden is simpel: AH, Jumbo, Superunie, Aldi, Lidl, Sligro, Hanos en Bidfood zijn verantwoordelijk voor meer dan 90% van alle inkoop van levensmiddelen in Nederland. Deze acht spelers zitten in de positie om eisen te stellen aan de wijze waarop producten zijn geproduceerd en gesourced. De ene retailer is daar al wat actiever mee bezig dan de andere. Zo maakt Lidl grote stappen op het gebied van duurzaamheid en heeft marktleider Albert Heijn de ‘scope 3’-doelstellingen aangescherpt naar 45% CO2-reductie in 2030, ten opzichte van 2018. Dit verandert de situatie voor veel leveranciers aanzienlijk: was duurzaamheid tot voor kort ‘nice to have’, het wordt nu binnen de kortste keren een ‘license to operate’.

“Volgens de ACM mogen ketenafspraken onder bepaalde voorwaarden gemaakt worden”

En meer internationale retailers zullen AH volgen, zo is mijn verwachting. Kortom, de levensmiddelenindustrie zal hard aan de slag moeten om ook de duurzaamheid van hun eigen supply chains op orde te krijgen. Dat AH haar duurzaamheidsdoelstellingen aanscherpt is mooi, maar gezamenlijk kunnen de food retailers en foodservicebedrijven en hun ketenpartners nog meer impact maken. In gezamenlijk overleg kunnen zij doelstellingen bepalen en de regie nemen bij de vraag hoe het pad naar ‘net zero’ eruit moet gaan zien.

En dat mag tegenwoordig ook, want in het najaar van 2022 heeft de ACM in de ‘leidraad samenwerking landbouwers’ aangegeven dat ketenafspraken onder bepaalde voorwaarden gemaakt mogen worden. De ACM zegt op haar site: ‘Landbouwers of partijen in de keten die gaan samenwerken om duurzame doelen te halen, moeten aantonen dat de afspraken noodzakelijk zijn om het duurzame doel te halen. De afspraken mogen ook leiden tot een gezamenlijke verkoopprijs of productieafspraken. Dit soort afspraken kunnen in de hele keten ‘van boer tot bord’ met de boer worden gemaakt.’

Kortom, er liggen mogelijkheden om tot een goede onderlinge samenwerking te komen voor het goede doel. Ook CBL, FNLI en LTO kunnen hier een coördinerende rol in vervullen. Pak die kans, zou ik zeggen, en maak ook de duurzaamheid van de Nederlandse foodketens tot een voorbeeld voor de rest van de wereld.

Foto: 123RF

Meer EFMI Columns:

• Wordt het niet tijd…

• Aldi: too Lidl too late?

• CSRD, wat moet je ermee?

• De supermarktsector polariseert

• Plus, AH, Nettorama en de consolidatietrend

• Technologie heeft geen moraal

• Van modderschuit naar vlaggenschip

• Neckarsulm is ver weg, maar toch…

Op de hoogte blijven van de laatste insights?

Wilt u periodiek geïnformeerd worden over nieuwe onderzoeksartikelen, columns, EFMI-studies en EFMI-kennisevents? Laat dan hier uw gegevens achter: