Wie flitst de super voorbij?

Column Laurens Sloot (FoodPersonality - november 2021)

Het jaar 2021 zal waarschijnlijk de boeken ingaan als het beste jaar in de historie van de supermarkten. Voortgedreven door de covid-pandemie komt de omzet van de supers dit jaar uit op een indrukwekkende €46 miljard. Niets aan de hand, zou je zeggen, maar schijn bedriegt. De grote supermarktsector is namelijk ‘target number one’ voor de vele techscale-ups die de afgelopen jaren het toneel hebben betreden. En deze ‘eager beavers’ willen allemaal een stuk van de taart. Wat zij gemeen hebben, is dat het bestelproces voornamelijk digitaal gaat, het liefst via een app. Daarmee is boodschappen doen letterlijk ‘within arm’s length’ gekomen. Want ja, waarom zou je nog naar de hoek van de straat lopen als iemand de boodschappen ook thuis kan leveren? Welke hemelbestormende initiatieven lijken nu echt vaart te krijgen?

Allereerst is dat natuurlijk het online boodschappen doen. Veelal gaat het hier om de weekboodschappen. Het ‘vandaag voor morgen’-principe vormt daar nog steeds de basis. Naast Picnic hebben ook de grotere spelers als AH, Jumbo, Plus en Coop een behoorlijke online-operatie. Mede geholpen door de covid-pandemie heeft online een hoge vlucht genomen en is het marktaandeel naar zo’n 6 tot 7% gestegen. Een recent onderzoek van EFMI onder franchisenemers gaf aan dat een marktaandeel van 15% in 2030 voor de online-boodschappen reëel wordt geacht.

Een nieuwe loot aan de online-stam vormen de flitsbezorgers. Ik noem dat maar even het ‘nu voor zo’-model. Concepten als Getir, Zapp, Flink en Gorillas beloven de boodschappen binnen tien minuten thuis te leveren. Vaak betreft het vergeten of impulsboodschappen, maar in de grotere (studenten) steden maken de millennials er al vrij massaal gebruik van. Met miljarden aan durfkapitaal investeren deze flitsbezorgers in een dicht netwerk aan ‘dark stores’. In Amsterdam zitten er al zo’n dertig. Met vestigingen in de tien grootste steden van ons land wordt al snel zo’n 25% van de Nederlandse bevolking bereikt, maar het concept lijkt ook geschikt voor minder grote steden. Getir stelt zelfs dat het overal kan zitten waar Domino’s pizza’s kan bezorgen. Tesco, Rewe en Casino zijn al samenwerkingen gestart. Wanneer volgen Jumbo en AH? Een marktaandeel van 5% in 2030 lijkt zeer haalbaar voor de flitsbezorgers.

Naast deze initiatieven hebben we ook nog de ‘box-concepten’. Met name Hello Fresh is sterk doorgegroeid en is in korte tijd een wereldspeler geworden. Twinkle schat de omzet van Hello Fresh in Nederland al op zo’n € 350 miljoen. Ook partijen als Marley Spoon, Crisp en Ekomenu opereren in dit snelgroeiende segment. Naast gemak bieden deze partijen inspiratie op het gebied van gezondheid en duurzaamheid en daarmee sluiten zij helemaal aan op deze tijdgeest. Een marktaandeel van 3 tot 4% voor deze concepten in 2030 is niet ondenkbaar.

Daarnaast hebben we natuurlijk nog concepten als de ‘unmanned stores’, die met de huidige technologie overal neergezet kunnen worden. En verder is inmiddels ook Ochama van JD in Nederland gestart, dat zichzelf als een ‘ecosysteem’ ziet voor boodschappen doen, kleding kopen, bankzaken doen etc., ook alles met één app.

Kortom, uitdagingen genoeg voor de retailreuzen van nu. Kunnen zij deze vele nieuwe concurrenten het hoofd blijven bieden?

Foto: Gorillas

Meer EFMI Columns:

Op de hoogte blijven van de laatste insights?

Wilt u periodiek geïnformeerd worden over nieuwe onderzoeksartikelen, columns, EFMI-studies en EFMI-kennisevents? Laat dan hier uw gegevens achter:

EFMI Business School is in 1997 opgericht aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Geleidelijk is het EFMI uitgegroeid tot toonaangevend academisch kennisinstituut in de Nederlandse levensmiddelensector. Het EFMI biedt diverse opleidingen aan voor senior managers uit de food sector, waaronder de Executive MBA die in samenwerking met de Business School van de Rijksuniversiteit Groningen wordt aangeboden. EFMI Business School houdt kantoor in de Oranjerie van Kasteel Groeneveld te Baarn. Ook de EFMI-opleidingen vinden plaats op deze mooie, centraal gelegen locatie met een rijke historie.