Real verschiebt die Zukunft
Column Koen Hazewinkel (FoodPersonality - april 2017)
Zo luidde een veelzeggende kop in de Lebensmittelzeitung van 31 maart. Het Duitse Real, sinds jaar en dag onderdeel van Metro, legt haar toekomst op het ijs! Wat blijkt? Metro zet de uitrol van de Markthalle voorlopig stop.
Maar waarom? De Markthalle in Krefeld is tot nu toe alom geprezen. Herhaaldelijk verschenen er euforische berichten in (sociale) media over de opvolger van de Real-formule. Ik heb zelfs mensen gesproken die de Markthalle geslaagder vinden dan de winkel van Heinz Zurheide in Düsseldorf. Dat wil toch wat zeggen. Hoe kan het dan dat zo’n alom geprezen winkel niet verder wordt uitgebreid naar andere vestigingspunten?
Enig onderzoek leidt al snel tot de conclusie dat dit niet de eerste keer is dat dit bij Real gebeurt. De afgelopen jaren kenmerken zich door de ontwikkeling van diverse ‘Future Store’-varianten die ook niet naar andere vestigingen werden uitgebreid. De Future Store uit Tönisvorst bijvoorbeeld: ook nooit uitgerold. Ondanks dat zo’n beetje de hele wereld die winkel bezocht heeft. Je kon er zelfs rondleidingen reserveren, zo trots was Real op haar nieuwe formulevariant.
Zou het kunnen dat Real moeite heeft met de consequente doorvertaling van haar innovaties naar haar bestaande winkelportfolio? Op zich geen onlogische gedachte. Real heeft zo’n 300 locaties met een gemiddeld vvo van zo’n 8.000 m2 per vestiging. De ’terugrol’ van een nieuw concept naar 300 vestigingen met zo’n omvang is een gigantische klus. De parallel met Auchan en Carrefour is snel getrokken. Een dergelijk ombouwproces vraagt een enorme doorlooptijd. Veronderstellen we dat het Real lukt ieder jaar 30 winkels om te bouwen. Dat is bij 8.000 m2 per vestiging erg ambitieus. Dan is Real tien jaar bezig voordat de laatste winkel is omgebouwd. Een gigantisch complexe klus, met een enorme doorlooptijd. Daar schrik je al snel van terug.
Maar naast de complexiteit speelt deze factor ook een rol: de investering zelf. De Markthalle in Krefeld was niet goedkoop. Er gaan in Duitsland schattingen rond van vele tientallen miljoenen. Laten we eens aannemen dat er sprake is van zo’n € 20 miljoen. Dan zouden de eigenaren van Real – via de holding Metro zijn dat enkele Duitse families – grofweg 300 x € 20 miljoen moeten investeren om het winkelbestand toekomstbestendig te maken. Een enorme investering in een distributiekanaal (in het Duits ‘SBWarenhäuser’, een kruising tussen superstore en hypermarkt, ik noem het voor het gemak even ‘zb-warenhuizen’) dat sinds vele jaren onder druk staat. Dan moet je wel heel veel vertrouwen hebben in de toekomst van de Markthalle, wil je zo veel geld vrijmaken.
Ten slotte kunnen we ons afvragen of de Markthalle een echte toekomst heeft. Is het wel echt toekomstbestendig? Ja, het is een aantrekkelijke winkel. Ik was bij een recent bezoek ook onder de indruk van de slag die Real gemaakt heeft. Maar goed beschouwd betreft die slag vooral het food-aanbod.
De echte uitdaging van het zb-warenhuis zit echter in de non-food: kleding, elektronica, schoenen, sportartikelen. Afdelingen binnen het zb-warenhuis die ook in de nieuwe Markthalle de concurrentiestrijd met specialisten op de verschillende gebieden niet aankunnen. Met kleding wordt het zb-warenhuis links en rechts ingehaald door H&M, Zara en Kik. Met elektronica bijt het zb-warenhuis in het stof en zijn Mediamarkt en Saturn (andere Metro-onderdelen, dus concurrent in eigen huis) de winnaars. En als het om sportartikelen gaat, kijkt het zb-warenhuis op de rug van Decathlon. En daarmee hebben we het werkelijke, existentiële probleem van het zb-warenhuis te pakken. Dat probleem is helaas in Krefeld niet opgelost.
Real verschuift de toekomst niet, Real heeft op deze manier geen toekomst.