Amazon: ons monster van Loch Ness
Column Marcel van Aalst (FoodPersonality - maart 2017)
“Amazon lanceert drive-in supermarkten”, “Amazon wil met innovatieve gemaksformule Go naar Europa” en “Amazon wil robotsuper met hoge winstmarge”. Het is slechts een kleine greep uit de stroom aan nieuwsberichten over Amazon in onze Nederlandse foodvakbladen. Afgaande op die berichtgeving lijkt het niet zozeer de vraag óf het bedrijf met een foodconcept naar ons land komt, maar wannéér.
Het in 1995 door Jeff Bezos in Seattle opgerichte Amazon heeft zich in twintig jaar tijd opgewerkt van een online-verkoper van boeken en cd’s tot een retailplatform met een gigantisch aanbod aan producten en diensten. In het afgelopen jaar nam de omzet van van het bedrijf met 27% toe, tot 136 miljard US-dollar, en verviervoudigde de nettowinst naar 2,4 miljard US-dollar. Maar niet alleen de financiële prestaties springen in het oog. Ook de oneindig lijkende stroom met mogelijk disruptieve innovaties van Amazon spreekt bij velen in onze branche tot de verbeelding. Wie heeft er in zijn Powerpointpresentatie tegenwoordig geen plaatjes van de Dash-bestelbutton en de dronebezorgdienst PrimeAir? Terwijl we natuurlijk allemaal wel weten dat bezorging met drones in een zeer dichtbevolkt land als Nederland al bij voorbaat kansloos is.
Kijken we naar het jaarverslag van 2015, dan valt op dat Amazon ongeveer eenderde van zijn omzet buiten Noord-Amerika realiseert. Duitsland (11,0%), Groot-Brittannië (8,4%) en Japan (7,7%) zijn Amazons internationale koplopers. De retailverkopen in de resterende 191 landen in de wereld zijn vooralsnog beperkt. Mocht Amazon besluiten om in Europa écht werk te gaan maken van zijn foodverkopen, dan lijkt het mij verstandig om eerst volledig te focussen op de speerpuntlanden Duitsland en Groot-Brittannië. Wat verder opvalt in de recente financiële publicaties is dat de (non-retail) hosting-, data- en betaaldiensten van Amazon Web Services (AWS) in 2016 met slechts 10% van de concernomzet goed zijn voor maar liefst 75% van het bedrijfsresultaat. Hoewel er maar weinig bekend is over de foodverkopen van Amazon, steken de resultaten van Amazon Fresh volgens insiders vooralsnog schril af tegen de performance van deze Amazon Web Services. Het lijkt voor het bedrijf bedrijfseconomisch dan ook zinvoller om straks de technologie achter (bijvoorbeeld) de kassaloze robotsupermarkt te vermarkten dan om een heel fysiek winkelnetwerk uit te rollen.
Dat alles weerhoudt de Rupsje Nooitgenoeg uit Seattle er niet van om binnenkort in Frankrijk en België (Wallonië) te starten met het bezorgen van houdbare levensmiddelen via Amazon Pantry. Na het afsluiten van een premium-lidmaatschap voor 49 euro per jaar, kunnen klanten vervolgens kiezen uit ‘slechts’ 3.800 food- en non-foodproducten (geen vers), waarna het twee tot vier werkdagen duurt voordat de spullen (eindelijk) worden bezorgd. Voor een bezorgfee van minimaal 3,99 euro. Geen echt aantrekkelijke klantenpropositie als je het mij vraagt. Het zou mij dan ook verbazen als dit een succes wordt.
De kans dat we Amazon binnenkort met een foodconcept in Nederland mogen verwelkomen is in mijn ogen dus nog niet zo heel groot. Daar komt bij dat we hier nog altijd ‘opgescheept’ zitten met een vertaling van hun Duitse website en er vooralsnog weinig draagvlak is onder consumenten. Uit EFMI-shopperonderzoek in juni 2016 bleek dat slechts 10% van de shoppers in het voorafgaande jaar iets had gekocht bij Amazon. Vergelijken we dat met de populariteit van Bol.com, waar dat percentage bijna 80% bedraagt, dan heeft Amazon in Nederland nog een flinke weg te gaan. Daarmee blijft Amazon in Nederland (in elk geval) voorlopig nog een soort monster van Loch Ness: iedereen heeft het erover, maar niemand heeft hem ooit gezien.